Φάρμακα για τον πόνο της αρθρίτιδας χωρίς ιατρική συνταγή

Η παρακεταμόλη, η οποία συχνά προτείνεται για την ανακούφιση του πόνου και τη μείωση του πυρετού, θεωρείται κατά κανόνα ασφαλής όταν χρησιμοποιείται στη συνιστώμενη δόση. Παρ’ όλα αυτά, η υπερβολική κατανάλωσή της, η παρατεταμένη χρήση ή η ταυτόχρονη λήψη μεγάλης ποσότητας αλκοόλ αυξάνουν σημαντικά τον κίνδυνο σοβαρής ηπατικής βλάβης. Σε περίπτωση υπερδοσολογίας μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε ηπατική ανεπάρκεια.

Πώς μπορεί να αποφευχθεί η υπερδοσολογία παρακεταμόλης

Πολλά φάρμακα, είτε διατίθενται με ιατρική συνταγή είτε χωρίς, εμπεριέχουν παρακεταμόλη ως συστατικό για την αντιμετώπιση του πυρετού και του πόνου. Είναι επομένως αναγκαίο να διαβάζετε προσεκτικά τις ετικέτες των φαρμάκων που λαμβάνετε, ώστε να εξασφαλίσετε ότι η συνολική ποσότητα παρακεταμόλης που καταναλώνετε δεν υπερβαίνει το ανώτατο επιτρεπτό όριο. Σε άτομα με συγκεκριμένες παθήσεις ενδέχεται να χρειαστεί προσαρμογή ή αποφυγή της δοσολογίας αυτού του σκευάσματος.

Τα τελευταία χρόνια, ορισμένες φαρμακευτικές εταιρείες περιόρισαν το μέγιστο επιτρεπτό ημερήσιο όριο της παρακεταμόλης σε μια προσπάθεια μείωσης της πιθανότητας τυχαίας υπερδοσολογίας. Η τρέχουσα σύσταση ορίζει μέγιστη ημερήσια λήψη έως 3000 mg.

Ποιοι χρήστες θα πρέπει να αποφεύγουν την παρακεταμόλη

Άτομα με προβλήματα στη λειτουργία του ήπατος ή εκείνοι που καταναλώνουν συστηματικά μεγάλες ποσότητες αλκοόλ, δεν ενδείκνυται να λαμβάνουν παρακεταμόλη, καθώς ο κίνδυνος ηπατικής βλάβης σε αυτές τις περιπτώσεις αυξάνεται ιδιαίτερα.

Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ)

Τα ΜΣΑΦ, όπως η ιβουπροφαίνη και το νατριούχο ναπροξένη, προτιμώνται συχνά για την ανακούφιση μυϊκών ή αρθριτικών πόνων αλλά και για μείωση του πυρετού. Πολλά από αυτά είναι διαθέσιμα χωρίς συνταγή στα φαρμακεία, ωστόσο υπάρχουν και σε συνταγογραφούμενες μορφές.

Η ιβουπροφαίνη και άλλα φάρμακα αυτής της κατηγορίας συχνά αναφέρονται και σε σκευάσματα που χαρακτηρίζονται ως “χωρίς ασπιρίνη”.

Πιθανές ανεπιθύμητες ενέργειες από τα ΜΣΑΦ

Χρήση φαρμάκων αυτής της κατηγορίας, ιδιαίτερα σε υψηλές δόσεις ή για μεγάλο χρονικό διάστημα, έχει συσχετιστεί με αυξημένο κίνδυνο εμφράγματος ή εγκεφαλικού επεισοδίου. Συνηθισμένες παρενέργειες περιλαμβάνουν καούρες, κοιλιακή δυσφορία, πεπτικά προβλήματα, ναυτία, εμετό και διάρροια. Η χορήγησή τους μετά το φαγητό ή με γάλα συστήνεται για να μειώνονται τέτοιου είδους συμπτώματα.

• Ζάλη
• Αίσθημα υπνηλίας
• Διόγκωση κάτω άκρων
• Εμφάνιση ελκών ή αιμορραγίας στο στομάχι και το έντερο
• Κεφαλαλγία

Πότε δεν ενδείκνυνται τα ΜΣΑΦ

Η χρήση των ΜΣΑΦ πρέπει να αποφεύγεται από άτομα που παρουσιάζουν αλλεργική αντίδραση στην ασπιρίνη ή σε συναφή φάρμακα. Επίσης, απαιτείται ιατρική συμβουλή πριν από τη χορήγηση σε άτομα με καρδιολογικά, ηπατικά ή νεφρικά νοσήματα, υπέρταση, άσθμα ή ταυτόχρονη χρήση αντιπηκτικών και διουρητικών. Για εγκύους και θηλάζουσες γυναίκες, ειδικά όσον αφορά την κατανάλωση ναπροξένης, προτείνεται προσυνεννόηση με γιατρό. Η ιβουπροφαίνη θεωρείται γενικά ασφαλέστερη, με εξαίρεση το τελευταίο τρίμηνο της εγκυμοσύνης.

Η σημασία του ελέγχου των συστατικών στα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα

Μεγάλος αριθμός αναλγητικών ή φαρμάκων για το κοινό κρυολόγημα που διατίθενται χωρίς συνταγή μπορεί να περιέχει όμοιες δραστικές ουσίες. Η ταυτόχρονη χρήση πολλών σκευασμάτων μπορεί ακούσια να οδηγήσει σε υπέρβαση της επιτρεπτής δοσολογίας μιας ουσίας και να αυξήσει τις πιθανότητες εμφάνισης ανεπιθύμητων ενεργειών.

Οι συνδυασμοί φαρμάκων – για παράδειγμα, δισκία που περιέχουν τόσο ασπιρίνη όσο και παρακεταμόλη, ή παυσίπονα σε συνδυασμό με άλλες ουσίες όπως αποσυμφορητικά ή ηρεμιστικά – απαιτούν ιδιαίτερη προσοχή. Δεν συστήνεται η μακροχρόνια κατανάλωση διαφορετικών αναλγητικών χωρίς την καθοδήγηση ιατρού, καθώς και σκευάσματα που φαίνονται αβλαβή μπορεί να προκαλέσουν σοβαρές επιπλοκές.

Κάποιες φορές ο ιατρός μπορεί να προτείνει προσωρινή χρήση συνδυασμών μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων, π.χ. κατά τη διάρκεια ασθένειας όπως το κρυολόγημα, ενώ για τη διαχείριση χρόνιου πόνου είναι προτιμότερη η επιλογή ενός συγκεκριμένου φαρμάκου. Εάν κριθεί αναγκαία η ταυτόχρονη χρήση περισσοτέρων σκευασμάτων, συνιστάται πάντοτε η συμβουλή με ειδικό για να διασφαλιστεί η σωστή δοσολογία και να περιοριστούν πιθανές επιπλοκές.