Φελτύ σύνδρομο: βασικά συμπτώματα και αποτελεσματικές θεραπείες

Σε άτομα με ρευματοειδή αρθρίτιδα ενδέχεται να εμφανιστεί μια σπάνια επιπλοκή που ονομάζεται σύνδρομο Felty. Η κατάσταση αυτή χαρακτηρίζεται από σημαντική διόγκωση του σπληνός και έντονη μείωση των λευκών αιμοσφαιρίων. Συχνά αυτό οδηγεί σε πόνο και αυξημένο κίνδυνο για σοβαρές λοιμώξεις.

Ποιοι εμφανίζουν πιο συχνά το σύνδρομο felty

Το σύνδρομο Felty διαγιγνώσκεται σε λιγότερο από το 3% των ασθενών με ρευματοειδή αρθρίτιδα, όμως η πιθανότητα εμφάνισής του είναι υψηλότερη σε μεγαλύτερους σε ηλικία ασθενείς, ειδικά όταν η νόσος υφίσταται για μια δεκαετία ή και περισσότερο. Η επιπλοκή αυτή καταγράφεται τρεις φορές συχνότερα στις γυναίκες σε σύγκριση με τους άνδρες, ενώ στα παιδιά είναι εξαιρετικά σπάνια.

Πώς εκδηλώνεται αυτή η κατάσταση

Οι ακριβείς λόγοι εμφάνισης του συνδρόμου Felty δεν είναι ξεκάθαροι. Υπάρχει η εκτίμηση πως το ανοσοποιητικό σύστημα μπορεί να στρέφεται εναντίον των ίδιων των λευκών αιμοσφαιρίων του οργανισμού ή ενδεχομένως ο μυελός των οστών παράγει λευκά αιμοσφαίρια που δεν λειτουργούν σωστά, αδυνατώντας να προστατέψουν τον οργανισμό από λοιμώξεις. Επίσης, γενετικοί παράγοντες μπορεί να παίζουν ρόλο στην ανάπτυξη της νόσου, αν και σπανίως παρατηρείται εμφάνιση σε περισσότερα μέλη της ίδιας οικογένειας.

Σημαντικά συμπτώματα

Το σύνδρομο Felty παρουσιάζει συχνά συμπτώματα αντίστοιχα του ρευματοειδούς αρθρίτιδας ή άλλων αυτοάνοσων παθήσεων, γεγονός που δυσχεραίνει τη διάγνωση. Τα κυριότερα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Αναιμία, με αποτέλεσμα μειωμένη παροχή οξυγόνου στους ιστούς λόγω έλλειψης υγιών ερυθρών αιμοσφαιρίων
• Αίσθημα αδυναμίας ή έντονης κούρασης
• Μειωμένη όρεξη και απώλεια σωματικού βάρους
• Εξασθένηση της άμυνας του οργανισμού με συχνότερες ή παρατεταμένες λοιμώξεις, ιδίως στο αναπνευστικό, το ουροποιητικό ή το αίμα
• Αλλαγές στην όψη του δέρματος, όπως ωχρότητα, καφέ κηλίδες ή έλκη στα πόδια
• Επίπονοι, πρησμένοι και άκαμπτοι αρθρώσεις, κυρίως στα χέρια, τα πόδια ή σε άλλες αρθρώσεις των άνω ή κάτω άκρων
• Πυρετός
• Ενόχληση στα μάτια που δεν υποχωρεί, αίσθημα καύσου και έκκριση δακρύων

Εκτός από τα προαναφερθέντα, πάντα καταγράφεται διογκωμένος σπλήνας, όργανο που βρίσκεται κάτω από τα αριστερά πλευρά και εμπλέκεται στη ρύθμιση των λευκών αιμοσφαιρίων και στη λειτουργία του ανοσοποιητικού. Σε περίπτωση μεγέθυνσης του σπληνός, μπορεί να προκύψει ενοχλητική αίσθηση ή πόνος κάτω από τα αριστερά πλευρά, καθώς και ταχύτερη αίσθηση κορεσμού όταν τρώτε, αφού ο αυξημένος σπλήνας ασκεί πίεση στο στομάχι. Ωστόσο, ενίοτε αυτή η αύξηση μεγέθους δεν προκαλεί καμία αίσθηση.

Πώς γίνεται η διάγνωση του συνδρόμου felty

Όταν υπάρχει υποψία για σύνδρομο Felty, ο ιατρός συχνά προβαίνει σε ψηλάφηση της κοιλιακής χώρας για τον εντοπισμό διόγκωσης του σπληνός. Συμπληρωματικά ζητούνται περαιτέρω εξετάσεις, όπως απεικονιστικοί έλεγχοι:

• Mαγνητική τομογραφία, που προσφέρει λεπτομερή εικόνα των οργάνων με τη χρήση μαγνητικών πεδίων και ραδιοκυμάτων
• Αξονική τομογραφία, κατά την οποία πολλές ακτινογραφίες συνδυάζονται για την αναπαράσταση των εσωτερικών οργάνων

Πραγματοποιούνται επίσης αιματολογικές εξετάσεις. Το σύνδρομο Felty χαρακτηρίζεται από μειωμένο αριθμό ουδετερόφιλων, συγκεκριμένου τύπου λευκών αιμοσφαιρίων που προστατεύουν τον οργανισμό από βακτηριακές λοιμώξεις.

Επιλογές θεραπείας

Όταν η ρευματοειδής αρθρίτιδα αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά και το σύνδρομο Felty παρουσιάζει ήπια πορεία, ενδέχεται να μην χρειάζονται περαιτέρω παρεμβάσεις. Ωστόσο, για τα συμπτώματα που δημιουργούνται μπορεί να εφαρμοστούν διαφορετικές θεραπείες:

• Σκευάσματα που περιορίζουν την εξέλιξη της νόσου, συχνά με χαμηλή δοσολογία μεθοτρεξάτης, η οποία μπορεί να επιβραδύνει την πρόοδο του συνδρόμου. Πιθανές παρενέργειες περιλαμβάνουν ναυτία και έλκη στο στόμα, για αυτό απαιτείται τακτικός έλεγχος της ηπατικής λειτουργίας. Κατά περιπτώσεις μπορεί να χορηγηθούν και άλλα φάρμακα για τη ρευματοειδή αρθρίτιδα, όπως γλυκοκορτικοειδή ή τροποποιητικές της νόσου ουσίες (DMARD).
• Φαρμακευτική αγωγή που στοχεύει στη ρύθμιση του ανοσοποιητικού συστήματος, όπως η ριτουξιμάμπη, η οποία καταστέλλει τις δυσλειτουργίες της άμυνας του οργανισμού.
• Χορήγηση παραγόντων που ενισχύουν τη δημιουργία λευκών αιμοσφαιρίων, ώστε να διατηρείται ο απαραίτητος αριθμός λευκοκυττάρων και να μειώνεται ο κίνδυνος λοιμώξεων.
• Οδηγίες αυτοφροντίδας, συμπεριλαμβανόμενων συστάσεων για το επίπεδο σωματικής δραστηριότητας και ξεκούρασης. Ζεστά επιθέματα μπορούν να προσφέρουν ανακούφιση σε ελαφρύ πόνο, ενώ μη συνταγογραφούμενα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη, όπως η ιβουπροφαίνη, επίσης είναι χρήσιμα.
• Επέμβαση αφαίρεσης του σπληνός συνιστάται σε επίμονες ή σοβαρές περιπτώσεις που δεν ανταποκρίνονται στη φαρμακευτική θεραπεία. Αυτή η μέθοδος συνήθως επιτρέπει την επαναφορά του αριθμού των αιμοσφαιρίων σε φυσιολογικά επίπεδα και μειώνει το ενδεχόμενο λοιμώξεων μακροπρόθεσμα.