Γιατί αλλάζει η υφή της επιδερμίδας σας μετά από μια ασθένεια

Η υφή και η κατάσταση του δέρματος συχνά αποτελούν ένδειξη της συνολικής υγείας μας. Μετά από κάποια ασθένεια, μπορεί να παρατηρηθούν αλλαγές όπως ξηρότητα, απολέπιση ή διαφοροποιήσεις στον χρωματισμό της επιδερμίδας, γεγονός που γεννά το ερώτημα για ποιο λόγο το δέρμα μας αλλάζει όψη και, κάποιες φορές, αίσθηση μετά την ανάρρωση. Αυτές οι μεταβολές, παρότι συνήθως δεν είναι άμεσα επικίνδυνες, παρέχουν σημαντικές πληροφορίες για τη λειτουργία του οργανισμού και τους μηχανισμούς ανάρρωσης. Στο παρακάτω άρθρο θα αναλύσουμε αναλυτικά τους λόγους που οδηγούν σε μεταβολές της δερματικής υφής μετά από ασθένεια, πώς μπορούμε να τις αναγνωρίσουμε και με ποιες πρακτικές να φροντίσουμε το δέρμα κατά την επάνοδο στις καθημερινές συνήθειες.

Πώς επηρεάζεται το δέρμα από την ασθένεια

Η άμυνα του οργανισμού και οι φλεγμονώδεις αντιδράσεις

Οι μεταβολές στην επιδερμίδα μετά από ασθένεια συχνά σχετίζονται με την ενεργοποίηση του ανοσοποιητικού συστήματος. Όταν ο οργανισμός αντιμετωπίζει μόλυνση ή φλεγμονή, παράγονται δραστικά μόρια όπως οι κυτοκίνες. Αυτές οι ουσίες βοηθούν στην εξουδετέρωση των παθογόνων αλλά ταυτόχρονα επιδρούν στα δερματικά κύτταρα, προκαλώντας συμπτώματα όπως ερυθρότητα, φλεγμονή ή παροδικές βλάβες. Αφού το ανοσοποιητικό σύστημα σταθεροποιηθεί, το δέρμα χρειάζεται χρόνο για ανανέωση, γι’ αυτό και παρατηρείται ξηρότητα ή διαφοροποιημένη υφή.

Συστηματικές επιδράσεις

Αρκετές ασθένειες, ιδιαίτερα λοιμώξεις όπως η γρίπη ή ο COVID-19, προκαλούν συνολική εξασθένηση του οργανισμού. Κατά τη διάρκεια της νόσου, το σώμα δαπανά σημαντικά αποθέματα ενέργειας για την αντιμετώπιση της κατάστασης, με συνέπεια να διατίθενται λιγότεροι πόροι για την ανανέωση της επιδερμίδας. Όταν υπολειτουργούν οι ιδρωτοποιοί ή οι σμηγματογόνοι αδένες, και ο ρυθμός ανανέωσης των κυττάρων μειώνεται, εμφανίζονται φαινόμενα όπως απολέπιση, τραχύτητα και υπερευαισθησία της επιδερμίδας.

Συνήθεις μεταβολές της επιδερμίδας μετά από ασθένεια

• Ξηρότητα και αίσθηση τραβήγματος: Συχνή συνέπεια μετά από πυρετό, αφυδάτωση ή χρήση αντιβιοτικών. Το δέρμα χάνει την υγρασία του και γίνεται πιο ευάλωτο σε εξωτερικούς παράγοντες.
• Αλλαγές στη χρώση: Έπειτα από φλεγμονώδη αντίδραση ή ερεθισμό, ειδικά σε μεγάλες περιοχές, μπορεί να εμφανιστούν σκουρόχρωμες ή ανοιχτόχρωμες κηλίδες.
• Ερυθρότητα και υπερευαισθησία: Συχνά απομένει μετά από εμπύρετες καταστάσεις, αλλεργικές αντιδράσεις ή αυτοάνοσα νοσήματα.
• Απολέπιση και ξεφλούδισμα: Εμφανίζονται κατά κανόνα λόγω ιογενών ή βακτηριακών λοιμώξεων, ιδιαίτερα όταν η κατάκλιση παρατείνεται.
• Σχηματισμός ουλών: Σε περιπτώσεις που έχουν προηγηθεί εξανθήματα, φλύκταινες ή βλάβες, η επιδερμίδα ίσως παραμείνει τραχύτερη ή παρουσιάσει ουλοποίηση.

Εσωτερικοί παράγοντες που αποτυπώνονται στο δέρμα

Η επιδερμίδα ανταποκρίνεται τόσο σε εξωτερικούς όσο και σε εσωτερικούς παράγοντες. Οι συνηθέστεροι μεταξύ αυτών είναι:

• Έλλειψη υγρών: Κατά τη διάρκεια του πυρετού, του εμέτου ή της διάρροιας, το σώμα αποβάλλει ποσότητες νερού, οδηγώντας σε αφυδάτωση και μειωμένη ελαστικότητα του δέρματος.
• Υποσιτισμός: Η μειωμένη όρεξη που συχνά συνοδεύει την ασθένεια συνεπάγεται λιγότερη πρόσληψη βιταμινών (όπως C και E), μετάλλων (ψευδάργυρος, σελήνιο) και πρωτεϊνών, τα οποία είναι απαραίτητα για την αναγέννηση των κυττάρων.
• Δράση φαρμάκων: Χρήση αντιβιοτικών, κορτικοστεροειδών ή ισχυρότερων φαρμάκων κάποιες φορές οδηγεί σε αυξημένη ευαισθησία στις ακτίνες του ήλιου ή σε αλλεργικές αντιδράσεις, με φαινόμενα όπως δερματικός ερεθισμός ή εξανθήματα.

Ορμονικές μεταβολές

Έντονες λοιμώξεις ή παρατεταμένη φαρμακευτική αγωγή δύνανται να επηρεάσουν την ορμονική ισορροπία του σώματος. Αυτό μεταβάλλει τη λειτουργία των σμηγματογόνων αδένων, με αποτέλεσμα η επιδερμίδα να γίνεται είτε πιο λιπαρή είτε αντίθετα να ξηραίνεται περαιτέρω. Ειδικά οι γυναίκες είναι πιο ευαίσθητες σε διακυμάνσεις των ορμονών και ύστερα από σοβαρή νόσηση μπορεί να διαταραχθεί ο καταμήνιος κύκλος, με επακόλουθες αλλαγές στον τόνο και την υφή του δέρματος.

Κύριοι μύθοι και πραγματικότητες για την αποκατάσταση του δέρματος μετά από ασθένεια

• Μύθος: Η επιδερμίδα ανανεώνεται αμέσως μετά από πυρετική κατάσταση.
• Πραγματικότητα: Ακόμα και σε ιδανικές συνθήκες, το δέρμα χρειάζεται 4 ως 6 εβδομάδες για να ολοκληρώσει τον κύκλο ανανέωσης των κυττάρων, ενώ η διαδικασία μετά από ασθένεια μπορεί να καθυστερήσει σημαντικά. Υπομονή και συνέπεια είναι απαραίτητες.
• Μύθος: Κάθε αλοιφή ή κρέμα φέρνει άμεσα αποτελέσματα.
• Πραγματικότητα: Τα τοπικά σκευάσματα μπορούν να βελτιώσουν την άνεση, όμως το σημαντικότερο είναι να αντιμετωπιστούν οι βαθύτερες αιτίες, να διατηρηθεί επαρκής ενυδάτωση, σωστή διατροφή και να αποφεύγεται το άγχος.
• Μύθος: Εάν το δέρμα βελτιωθεί γρήγορα, μπορεί να συνεχιστεί η προηγούμενη ρουτίνα περιποίησης.
• Πραγματικότητα: Μετά την ίαση, το δέρμα παραμένει ευάλωτο και συνιστάται ήπια φροντίδα χωρίς επιστροφή σε επιθετικά προϊόντα ή εντατικές αισθητικές θεραπείες.

Τι μπορείτε να κάνετε για να βοηθήσετε το δέρμα μετά από ασθένεια

Επαρκής διατροφή και κατανάλωση υγρών

Βασική προϋπόθεση για την αποκατάσταση του δέρματος είναι η λήψη επαρκούς ποσότητας πρωτεϊνών, βιταμινών (ιδίως C, A και E) και μεταλλικών στοιχείων, μαζί με συνεχή ενυδάτωση από το νερό ή τσάγια χωρίς ζάχαρη.

Προσεκτική καθημερινή φροντίδα

Κατόπιν ασθένειας, αποφύγετε επιθετικά καθαριστικά και απολεπιστικά προϊόντα. Ενδείκνυται η χρήση ήπιων, υποαλλεργικών καθαριστικών και φυσικών ενυδατικών κρεμών χωρίς έντονα αρώματα ή χημικές προσμίξεις.

Συχνή ενυδάτωση της επιδερμίδας

Οι δερματολόγοι συνιστούν τη συχνή εφαρμογή κρεμών με πανθενόλη, αλόη ή κεραμίδια που ενισχύουν το φυσικό φραγμό του δέρματος, περιορίζουν την ξηρότητα και επιταχύνουν την αναπλαστική διαδικασία.

Ξεκούραση και διαχείριση άγχους

Αρκετός χρόνος για ανάπαυση ωφελεί όχι μόνο τη γενική ευεξία αλλά και την κατάσταση της επιδερμίδας. Το άγχος επιβραδύνει τις διαδικασίες ανάπλασης, οπότε μετά την ασθένεια είναι συνετό να δοθεί προτεραιότητα στη σταδιακή επιστροφή στην καθημερινότητα.

Πότε είναι απαραίτητη η συμβουλή δερματολόγου

Σε περιπτώσεις που οι δερματικές αλλαγές είναι έντονες, παραμένουν πάνω από έναν μήνα ή παρουσιάζονται πληγές, αποστήματα ή επίμονος κνησμός, είναι αναγκαία η επίσκεψη στον δερματολόγο. Μπορεί να συντρέχουν λόγοι οργανικής αδυναμίας ή να υφίσταται ταυτόχρονη δερματική πάθηση.

Τι είναι σημαντικό να γνωρίζετε για την επαναφορά της επιδερμίδας

Μετά από ασθένεια, το δέρμα χρειάζεται επαρκή χρόνο για να ανανεωθεί λόγω των εξωτερικών και εσωτερικών παραγόντων που το έχουν επηρεάσει. Παρόλο που οι αλλαγές στην υφή του δέρματος είναι συνήθως παροδικές, η τακτική ήπια περιποίηση και η υπομονή θα βοηθήσουν στην αποκατάσταση της φυσιολογικής του εμφάνισης. Είναι καλό να παρακολουθείτε τα σήματα του σώματός σας και, αν παρατηρήσετε ανησυχητικές μεταβολές, συμβουλευτείτε έναν ειδικό για να εξασφαλίσετε υγιές και ανθεκτικό δέρμα που προστατεύει το σώμα σας καθημερινά.