Μήπως πάσχετε από δισκοκήλη στη σπονδυλική στήλη; Συμπτώματα και διάγνωση

Ο οξύς πόνος στη μέση μπορεί να εμφανιστεί ξαφνικά, ακόμη και όταν κάποιος μόλις πριν αισθανόταν άνετα καθισμένος στον καναπέ. Με το σηκωθεί κανείς, μπορεί να νιώσει έντονο πόνο στο κάτω μέρος της μέσης. Αυτά τα συμπτώματα συχνά οδηγούν τις σκέψεις στο ενδεχόμενο κήλης μεσοσπονδύλιου δίσκου.

Τι είναι η κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου

Η κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου συμβαίνει όταν ο δίσκος που βρίσκεται μεταξύ δύο σπονδύλων τραυματίζεται ή διαρρηγνύεται. Ο μαλακός εσωτερικός του πυρήνας τότε ωθείται προς τον σπονδυλικό σωλήνα. Η σπονδυλική στήλη των ενηλίκων αποτελείται από 24 σπονδύλους, ανάμεσα στους οποίους υπάρχουν ελαστικοί δίσκοι που προσδίδουν ευκαμψία στη στήλη. Το εσωτερικό κάθε δίσκου είναι μαλακό, με σύσταση που θυμίζει ζελέ, και περιβάλλεται από έναν δυνατό ινώδη δακτύλιο. Όταν υπάρξει ρήξη ή φθορά σε αυτό τον δακτύλιο, ο μαλακός πυρήνας μπορεί να ασκήσει πίεση στα γειτονικά νεύρα, προκαλώντας διάφορες ενοχλήσεις.

Διαφορά ανάμεσα σε προβολή και κήλη δίσκου

Η διάκριση μεταξύ προβολής και κήλης μεσοσπονδύλιου δίσκου δεν είναι πάντα εύκολη. Και οι δύο καταστάσεις παρουσιάζουν παρόμοια συμπτώματα, ωστόσο διαφέρουν ως προς τα αίτια και την εξέλιξή τους. Η κήλη συχνά εμφανίζεται ύστερα από αιφνίδια ή μεγάλη επιβάρυνση, καθώς προκαλείται ρήξη στον ινώδη δακτύλιο του δίσκου. Αντίθετα, η προβολή του δίσκου συνδέεται κυρίως με τη χρόνια καταπόνηση και την ηλικιακή φθορά, οπότε ο δίσκος σταδιακά χάνει το σχήμα του και προβάλλει προς τα έξω.

• Η κήλη παρουσιάζεται συχνότερα σε άτομα ηλικίας 30 έως 50 ετών, με μεγαλύτερη συχνότητα στους άνδρες
• Τις περισσότερες φορές προσβάλλεται ένας δίσκος
• Η προβολή του δίσκου εμφανίζεται συχνότερα σε άτομα άνω των 40 ετών
• Προβολές δίσκων μπορεί να επηρεάσουν πολλαπλά σημεία της σπονδυλικής στήλης ταυτόχρονα
• Η κήλη εκδηλώνεται ξαφνικά, ενώ η προβολή επιδεινώνεται σταδιακά

Τα συμπτώματα διαφέρουν ανάλογα με το τμήμα της σπονδυλικής στήλης που έχει υποστεί βλάβη:

• Πόνος στη μέση, στους γλουτούς ή στα πόδια όταν επηρεάζεται ο οσφυϊκός δίσκος
• Πόνος στον αυχένα, στον ώμο ή στο χέρι αν επηρεαστεί δίσκος της αυχενικής μοίρας
• Μουδιάσματα, τσιμπήματα και αδυναμία στους μυς

Βασικά συμπτώματα της κήλης μεσοσπονδύλιου δίσκου

Αν και σε ορισμένες περιπτώσεις η κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου δεν εκδηλώνει συμπτώματα, πιο συχνά παρατηρούνται τα εξής:

• Μούδιασμα ή τσιμπήματα στην περιοχή που έχει προσβληθεί
• Έντονος ή καυστικός πόνος στη μέση, στους γλουτούς, στον μηρό ή στο πέλμα αν η κήλη εντοπίζεται στην οσφυϊκή περιοχή
• Οξύς πόνος στον αυχένα, στο χέρι ή στον ώμο αν η βλάβη αφορά αυχενικό δίσκο
• Αδυναμία στους μυς που βρίσκονται κοντά στη ζώνη του πόνου
• Τα συμπτώματα συνήθως εμφανίζονται στη μία πλευρά του σώματος

Σε ορισμένες περιπτώσεις, η κήλη διαπιστώνεται τυχαία κατά τη διενέργεια εξετάσεων για άλλους λόγους, χωρίς να έχει προηγηθεί εμφάνιση συγκεκριμένων συμπτωμάτων.

Πώς αισθάνεται ο ασθενής με κήλη δίσκου

Η κήλη μπορεί να παρουσιαστεί σε οποιοδήποτε τμήμα της σπονδυλικής στήλης, ωστόσο συνηθέστερα εντοπίζεται στη χαμηλή περιοχή, ακριβώς πάνω από τα ισχία. Ο πόνος συχνά επεκτείνεται από τη μέση προς τους γλουτούς, το μηρό ή τη γάμπα. Αν η κήλη επηρεάζει την αυχενική μοίρα, ο πόνος μπορεί να αντανακλά στον ώμο και στο άνω άκρο.

Η ένταση της ενόχλησης κυμαίνεται από οξύ ή καυστικό πόνο έως μούδιασμα ή αδυναμία. Τα συμπτώματα τείνουν να εντείνονται με την κίνηση ή την κλίση προς τα εμπρός και μειώνονται με ξεκούραση. Ακόμη και το φτέρνισμα, ο βήχας ή η παρατεταμένη καθιστική στάση μπορεί να ενισχύσουν τα συμπτώματα λόγω αύξησης της πίεσης στα νεύρα.

Πότε χρειάζεται άμεση ιατρική αξιολόγηση

Ενώ σε ήπια κήλη η θεραπεία στο σπίτι οδηγεί συχνά σε σταδιακή βελτίωση, υπάρχουν περιπτώσεις που επιβάλλεται η άμεση επίσκεψη σε γιατρό. Αυτό είναι απαραίτητο σε περιπτώσεις όπως:

• Σημαντική αδυναμία σε χέρια ή πόδια
• Εμφάνιση υψηλής θερμοκρασίας ή άλλων ενδείξεων λοίμωξης
• Απώλεια αισθητικότητας στην περιοχή των γεννητικών οργάνων ή του πρωκτού
• Δυσκολία στην ούρηση ή την κένωση

Επιπλέον, συστήνεται να εξεταστεί κάποιος για κήλη δίσκου αν υπάρχει ιστορικό κακοήθειας.

Διάγνωση της κήλης μεσοσπονδύλιου δίσκου

Για τη διάγνωση κήλης δίσκου απαιτείται επίσκεψη σε γιατρό. Συνήθως επαρκεί μια λεπτομερής κλινική εξέταση, στην οποία ο ιατρός εξετάζει τα σημεία πόνου, ζητά να μετακινηθούν ο αυχένας ή τα κάτω άκρα σε διάφορες κατευθύνσεις, ελέγχει τα αντανακλαστικά και την μυϊκή δύναμη. Παράλληλα αξιολογεί αν υπάρχει μεταβολή στην αίσθηση και ελέγχει τη βάδιση στις φτέρνες ή στα δάχτυλα των ποδιών.

Σε ορισμένες περιπτώσεις απαιτείται περαιτέρω έλεγχος με ειδικές εξετάσεις:

• Ακτινογραφία: συμβάλλει στον αποκλεισμό άλλων αιτίων πόνου, όπως κατάγματα ή όγκοι
• Μυελογραφία: εξέταση με ενδοφλέβιο σκιαγραφικό για ανίχνευση πίεσης στον σπονδυλικό σωλήνα
• Αξονική τομογραφία: παράγει αναλυτικές εικόνες της σπονδυλικής στήλης για αξιολόγηση εξωδίσκων και των γύρω ιστών
• Μαγνητική τομογραφία: απεικονίζει τη θέση της κήλης και δείχνει αν κάποιο νεύρο υφίσταται πίεση
• Ηλεκτρομυογραφία: αξιολογεί την κατάσταση και τυχόν βλάβη των νεύρων, καθώς και τη λειτουργία των μυών
• Δοκιμές αγωγιμότητας νεύρων: μετρούν την ταχύτητα μεταφοράς των νευρικών ώσεων για να εκτιμηθεί τυχόν βλάβη στα νεύρα

Τι πρέπει να κάνει κανείς όταν εμφανιστεί κήλη δίσκου

Η κήλη συχνά προκαλείται από ξαφνική καταπόνηση ή τραυματισμό και τα βασικά συμπτώματα περιλαμβάνουν έντονο πόνο, αίσθημα καύσου, μούδιασμα και αδυναμία. Όταν ο οσφυϊκός δίσκος έχει προσβληθεί, ο πόνος μπορεί να εκτείνεται στους γλουτούς, τους γοφούς ή το πόδι. Κήλη στην αυχενική μοίρα ενδέχεται να προκαλέσει πόνο στον ώμο ή στο άνω άκρο. Σε γενικές γραμμές, ο γιατρός θα προτείνει ξεκούραση, αντιφλεγμονώδη φάρμακα και φυσικοθεραπεία. Οι περισσότεροι ασθενείς βελτιώνονται μέσα σε μερικές εβδομάδες ή μήνες. Εάν τα συμπτώματα επιμένουν, θα πρέπει να εξεταστεί το ενδεχόμενο επιπλέον θεραπευτικών παρεμβάσεων.