Οξεία λεμφοβλαστική λευχαιμία Β κυττάρων σε ενήλικες: συμπτώματα, θεραπεία και άλλες πληροφορίες

Κατά τη διαγνωστική προσέγγιση της οξείας λεμφοβλαστικής λευχαιμίας των Β-κυττάρων, ο γιατρός συστήνει τη διενέργεια συγκεκριμένων αιματολογικών εξετάσεων που συμβάλλουν στην ανίχνευση ενδείξεων της νόσου.

Εξετάσεις αίματος

Ο γενικός αιματολογικός έλεγχος αποτελεί βασική εξέταση, η οποία δίνει μια εικόνα για τον αριθμό όλων των κυττάρων του αίματος, συμπεριλαμβανομένων των λευκών αιμοσφαιρίων.

Σημαντικός είναι και ο μικροσκοπικός έλεγχος επιχρίσματος αίματος, που επιτρέπει την εκτίμηση διαφορών τόσο στην κατανομή όσο και στην εμφάνιση των αιματικών κυττάρων.

• Τα αποτελέσματα από τον γενικό έλεγχο αίματος και το επίχρισμα μπορούν να αποκαλύψουν χαρακτηριστικά, όπως σημαντική αύξηση ανώριμων λευκοκυττάρων ή μειωμένους αριθμούς ερυθρών αιμοσφαιρίων και αιμοπεταλίων.

Έλεγχος μυελού των οστών

Για να επιβεβαιωθεί με ακρίβεια η διάγνωση, προτείνεται κατά κανόνα η λήψη δείγματος μυελού των οστών. Το δείγμα λαμβάνεται συνήθως από το οστό της λεκάνης. Προτού ξεκινήσει η διαδικασία, εφαρμόζεται τοπική αναισθησία και στη συνέχεια με ειδική βελόνα συλλέγεται μια μικρή ποσότητα υγρού μυελού.

Κατά την ανάλυση του δείγματος, ο ιατρός παρατηρεί στο μικροσκόπιο την κατάσταση των λευκών αιμοσφαιρίων, ελέγχοντας εάν ανήκουν σε ώριμες μορφές ή εάν κυριαρχούν ανώριμα κύτταρα, ένδειξη οξείας φάσης της νόσου.

Έλεγχος εξάπλωσης νόσου

Αφού διαγνωστεί η Β-κυτταρική οξεία λεμφοβλαστική λευχαιμία, εκτελούνται περαιτέρω εξετάσεις για να αποδειχθεί αν τα κακοήθη κύτταρα έχουν προσβάλλει άλλα όργανα. Συχνά πραγματοποιείται ακτινογραφία ή αξονική τομογραφία, με την πρώτη να χρησιμοποιεί χαμηλές δόσεις ακτινοβολίας και τη δεύτερη να προσφέρει λεπτομερείς απεικονίσεις των εσωτερικών οργάνων.

Σε ορισμένες περιστάσεις συστήνεται και οσφυονωτιαία παρακέντηση, δηλαδή λήψη δείγματος εγκεφαλονωτιαίου υγρού από τη σπονδυλική στήλη, ώστε να διαπιστωθεί αν τα καρκινικά κύτταρα έχουν προσβάλει το κεντρικό νευρικό σύστημα.

Στάδια θεραπείας

Η περιγραφή “οξεία” υποδεικνύει την ταχεία εξέλιξη της νόσου, συνεπώς η έναρξη της θεραπείας απαιτείται άμεσα.

Η θεραπευτική αντιμετώπιση της Β-κυτταρικής οξείας λεμφοβλαστικής λευχαιμίας πραγματοποιείται σε διαφορετικές φάσεις:

• Η πρώτη φάση, γνωστή ως φάση επαγωγής, έχει στόχο την καταστροφή όσο το δυνατόν περισσότερων καρκινικών κυττάρων και την επίτευξη ύφεσης της νόσου, δηλαδή την ελαχιστοποίηση ή εξάλειψη των συμπτωμάτων.
• Στο δεύτερο στάδιο, τη φάση εδραίωσης ή μετά την ύφεση, η πρόθεση είναι να εξαφανιστούν εναπομείναντα καρκινικά κύτταρα που επιβιώνουν ανενεργά και θα μπορούσαν να προκαλέσουν υποτροπή στο μέλλον.
• Η τελική φάση αφορά στη διατήρηση της ύφεσης. Στόχος της είναι να προληφθεί η επιστροφή της νόσου και να εδραιωθεί το αποτέλεσμα σε βάθος χρόνου.

Κυριότερες θεραπευτικές επιλογές

• Η χημειοθεραπεία αποτελεί τη βασικότερη μέθοδο αντιμετώπισης. Στη διαδικασία αυτή τα φάρμακα κυκλοφορούν σε όλο το σώμα με σκοπό να εξαλείψουν τα καρκινικά κύτταρα. Η θεραπεία έχει φάσεις και μπορεί να διαρκέσει περίπου δύο χρόνια. Ενδέχεται να προκύψουν συμπτώματα όπως γαστρεντερικές διαταραχές ή ναυτία, ωστόσο τα σύγχρονα σκευάσματα βοηθούν στην αντιμετώπισή τους.
• Σε ορισμένες περιπτώσεις η χημειοθεραπεία γίνεται σε συνδυασμό με μεταμόσχευση αρχέγονων αιμοποιητικών κυττάρων. Όταν απαιτούνται υψηλότερες δόσεις φαρμάκων, υπάρχει κίνδυνος βλάβης στο μυελό των οστών. Το ενδεχόμενο αυτό αντιμετωπίζεται με μεταμόσχευση κυττάρων, συνήθως από συγγενή δότη, ενώ εάν δεν βρίσκεται κατάλληλος δότης στην οικογένεια, αναζητούνται κύτταρα σε καταλόγους συμβατότητας.
• Η στοχευμένη θεραπεία χρησιμοποιεί φάρμακα που επενεργούν σε συγκεκριμένες πρωτεΐνες ή γονίδια των καρκινικών κυττάρων. Τα χορηγούμενα σκευάσματα είναι συχνά σε μορφή δισκίου και λαμβάνονται καθημερινά, με γενικά λιγότερες ανεπιθύμητες ενέργειες σε σύγκριση με τη χημειοθεραπεία.
• Η θεραπεία CAR T-κυττάρων είναι νεότερη προσέγγιση, όπου τροποποιούνται γενετικά τα Τ-κύτταρα άμυνας του ίδιου του ασθενούς ώστε να στοχεύσουν αποτελεσματικά τα κακοήθη κύτταρα. Αυτή η αγωγή εφαρμόζεται όταν οι υπόλοιπες θεραπείες δεν έχουν επιτύχει ικανοποιητικό αποτέλεσμα.

Καθημερινότητα κατά τη θεραπεία

Καθόλη τη διάρκεια της θεραπείας είναι απαραίτητο να δίνετε έμφαση στη φροντίδα του οργανισμού σας. Σε περιπτώσεις ναυτίας συνιστάται αποφυγή λιπαρών ή καυτερών τροφών και προτιμούνται μικρότερα, συχνότερα γεύματα. Εάν αισθάνεστε κόπωση, δώστε στον εαυτό σας χρόνο για ξεκούραση, ύπνο ή σύντομο περίπατο, καθώς η ήπια δραστηριότητα μπορεί να βελτιώσει τη διάθεση.

Η μείωση άγχους και στρες επιτυγχάνεται συχνά με τεχνικές αναπνοής ή μέσω διαλογισμού. Σημαντική παραμένει η ψυχολογική υποστήριξη· η παρουσία συγγενών, φίλων ή ανθρώπων που περνούν παρόμοιες δοκιμασίες συνιστά πολύτιμη βοήθεια.

Διάρκεια αγωγής και μελλοντική παρακολούθηση

Η θεραπεία για Β-κυτταρική οξεία λεμφοβλαστική λευχαιμία μπορεί να διαρκέσει μερικά χρόνια. Ακόμη και μετά την ολοκλήρωσή της, ο ιατρός θα προγραμματίζει τακτικούς ελέγχους για να διαπιστώνει τη διατήρηση της ύφεσης και την έγκαιρη ανίχνευση τυχόν υποτροπής. Εάν η νόσος παρουσιάσει υποτροπή ή δεν είναι δυνατόν να ελεγχθεί πλήρως, η αγωγή ενδέχεται να παραταθεί με στόχο τη σταθεροποίηση της κατάστασης.

Σε περιπτώσεις όπου εξαντληθούν οι θεραπευτικές δυνατότητες, μπορεί να προκριθεί η επιλογή της παρηγορητικής φροντίδας, η οποία στοχεύει στη διασφάλιση όσο το δυνατόν καλύτερης ποιότητας ζωής. Αυτή η λύση προσφέρει τη δυνατότητα να έχετε μεγαλύτερο έλεγχο στις καθημερινές αποφάσεις και την ευημερία σας.

Η στήριξη δεν είναι ποτέ ανύπαρκτη. Μπορείτε να βρείτε πολύτιμη βοήθεια σε ομάδες με άτομα που βιώνουν παρόμοιες καταστάσεις, κάτι που συχνά διευκολύνει την αντιμετώπιση των δυσκολιών.