Risperdal Consta: χρήση και παρενέργειες

Το Risperdal Consta είναι ένα μακράς διάρκειας φαρμακευτικό σκεύασμα με δραστική ουσία τη ρισπεριδόνη, το οποίο χορηγείται μέσω ενδομυϊκής ένεσης. Προορίζεται για ενήλικες που πάσχουν από σχιζοφρένεια ή διπολική διαταραχή. Η δραστική ουσία ανήκει στα άτυπα αντιψυχωσικά και λειτουργεί επηρεάζοντας τη δραστηριότητα ορισμένων ουσιών στον εγκέφαλο.

Σε ποιες περιπτώσεις χρησιμοποιείται το φάρμακο

Το Risperdal Consta ενδείκνυται κυρίως για τη θεραπεία της σχιζοφρένειας, μιας κατάστασης που μπορεί να προκαλέσει αλλοίωση στην αντίληψη της πραγματικότητας, ασυνήθιστες εκρήξεις συναισθημάτων ή έλλειψη κινήτρων. Επιπλέον, μπορεί να χορηγηθεί ως μονοθεραπεία ή σε συνδυασμό με άλλα φάρμακα, όπως το λίθιο ή το βαλπροϊκό, για τη διαχείριση της διπολικής διαταραχής, μιας νόσου που χαρακτηρίζεται από σημαντικές διακυμάνσεις της διάθεσης, από έντονα καταθλιπτικά επεισόδια μέχρι φάσεις μανίας.

Η αποδέσμευση της δραστικής ουσίας πραγματοποιείται αργά, διασφαλίζοντας μακροχρόνιο αποτέλεσμα για αρκετές εβδομάδες και απαλλάσσοντας τον ασθενή από την καθημερινή λήψη δισκίων.

Προειδοποιήσεις και προφυλάξεις

Η χρήση του Risperdal Consta δεν συνιστάται για τη διαχείριση ψυχιατρικών διαταραχών που συνδέονται με άνοια σε ηλικιωμένους, καθώς σε αυτήν την ομάδα αυξάνει την πιθανότητα εμφάνισης παρενεργειών και θανάτου.

Υπάρχει το ενδεχόμενο μεταβολής στην ευαισθησία του οργανισμού σε διακυμάνσεις θερμοκρασίας, με αποτέλεσμα ο χρήστης να κινδυνεύει να υπερθερμανθεί ή να κρυώσει πιο εύκολα. Είναι σημαντικό κατά τους ζεστούς μήνες να διασφαλίζεται καλή ενυδάτωση, ώστε να αποφευχθεί η αφυδάτωση.

Το συγκεκριμένο φαρμακευτικό σκεύασμα δύναται να επηρεάσει την προσοχή, τα αντανακλαστικά και την ικανότητα οδήγησης. Μέχρις ότου διαπιστωθεί πώς επιδρά το φάρμακο στον οργανισμό σας, θα πρέπει να αποφεύγετε δραστηριότητες που απαιτούν αυξημένη συγκέντρωση ή ενέχουν κίνδυνο.

Τι πρέπει να γνωρίζετε πριν από την έναρξη της αγωγής

Η χορήγηση του φαρμάκου αντενδείκνυται σε άτομα που παρουσιάζουν ευαισθησία στη ρισπεριδόνη ή την παλιπεριδόνη.

Είναι απαραίτητο ο ιατρός να είναι ενημερωμένος για οποιαδήποτε υποκείμενη πάθηση ή ιατρικό ιστορικό, συμπεριλαμβανομένων των εξής:

• καρδιολογικές παθήσεις ή ιστορικό εμφράγματος
• λιποθυμικά επεισόδια, ζάλη, αρρυθμίες
• εγκεφαλικό επεισόδιο ή παροδικό ισχαιμικό επεισόδιο
• νόσος του Πάρκινσον ή άνοια Lewy
• δυσκολία στην κατάποση
• χαμηλός αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων
• σοβαρή νευρολογική αντίδραση σε φάρμακα για ψυχικές διαταραχές
• διαβήτης σε εσάς ή στο οικογενειακό περιβάλλον
• αυξημένα επίπεδα χοληστερόλης ή τριγλυκεριδίων
• ακούσιες κινήσεις των μυών στο πρόσωπο
• επιληπτικές κρίσεις
• χαμηλή οστική πυκνότητα
• ιστορικό καρκίνου του μαστού
• αφυδάτωση
• ηπατική ή νεφρική ανεπάρκεια

Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, ιδιαίτερα στους τελευταίους μήνες, ενδέχεται να προκύψουν σοβαρές επιπλοκές στο νεογνό. Για αυτόν τον λόγο, οποιοσδήποτε προγραμματισμός εγκυμοσύνης ή εγκυμοσύνη θα πρέπει να γνωστοποιείται στον ιατρό και η διακοπή της φαρμακευτικής αγωγής να αποφεύγεται χωρίς ιατρική συμβουλή.

Η λήψη του Risperdal Consta ενδέχεται να επηρεάσει αρνητικά τη γονιμότητα. Σε περίπτωση θηλασμού, αν το βρέφος εμφανίσει αυξημένη υπνηλία, βραδεία ανάπτυξη, τρέμουλο ή μυϊκή δυσκαμψία, πρέπει να συμβουλευτείτε αμέσως τον ιατρό.

Τρόπος χορήγησης

Το συγκεκριμένο αντιψυχωσικό χορηγείται ενδομυϊκά αποκλειστικά από επαγγελματία υγείας, συνήθως κάθε δύο εβδομάδες. Πριν από την έναρξη της θεραπείας με ενέσεις, μπορεί να προταθεί η λήψη ρισπεριδόνης από το στόμα (σε μορφή δισκίων ή διαλύματος), ώστε να αξιολογηθεί η ανοχή στον φάρμακο. Μετά την πρώτη ενδομυϊκή ένεση, συχνά είναι απαραίτητο να συνεχιστεί ταυτόχρονα η χορήγηση ρισπεριδόνης ή άλλου αντιψυχωσικού από το στόμα για περίπου τρεις εβδομάδες, προκειμένου να διατηρηθεί η θεραπευτική δράση.

Κατά τη διάρκεια της θεραπείας, ο γιατρός μπορεί να ζητήσει πιο τακτικές αιματολογικές εξετάσεις και συνεχής αξιολόγηση της κατάστασης.

Δοσολογία

Η συνήθης αρχική δοσολογία για σχιζοφρένεια και διπολική διαταραχή είναι 25 mg ενδομυϊκώς κάθε δύο εβδομάδες. Εφόσον κριθεί απαραίτητο, ο ιατρός ενδέχεται να αυξήσει τη δόση σε 37,5 mg ή 50 mg ανά 14 ημέρες. Ανάμεσα στις αυξήσεις της δόσης απαιτείται διάστημα τουλάχιστον τεσσάρων εβδομάδων, καθώς η αποδέσμευση της δραστικής ουσίας γίνεται σταδιακά και ο οργανισμός χρειάζεται χρόνο προσαρμογής. Η μέγιστη ενδεδειγμένη δόση είναι 50 mg κάθε δύο εβδομάδες.

Η ίδια δοσολογία ενδείκνυται και για ηλικιωμένους, ωστόσο η αύξηση της συνιστάται να γίνεται υπό προσεκτική παρακολούθηση της αρτηριακής πίεσης, διότι είναι πιο πιθανή η εμφάνιση υπότασης. Για ευαίσθητα άτομα μπορεί να προταθούν μικρότερες δόσεις, όπως 12,5 mg, αν και η αποτελεσματικότητα της τόσο χαμηλής δόσης δεν έχει τεκμηριωθεί πλήρως.

Τι να κάνετε σε περίπτωση που παραλείψετε τη δόση

Αν δεν παραστείτε στην προγραμματισμένη ένεση, είναι σημαντικό να επικοινωνήσετε άμεσα με τον ιατρό σας ώστε να οριστεί νέα επίσκεψη.

Αντιμετώπιση υπερδοσολογίας

Σε περίπτωση που υποψιάζεστε ότι έχει χορηγηθεί υπερβολική δόση ή εμφανίστηκαν έντονες ανεπιθύμητες ενέργειες, ζητήστε αμέσως ιατρική βοήθεια σε δομή υγείας.

Τι να αποφύγετε κατά τη διάρκεια της θεραπείας

Κατά τη θεραπεία με το συγκεκριμένο σκεύασμα, απαγορεύεται η κατανάλωση αλκοόλ, καθώς μπορεί να ενισχυθούν επικίνδυνες παρενέργειες. Είναι απαραίτητο να λαμβάνεται επαρκής ποσότητα υγρών και να αποφεύγεται η υπερθέρμανση, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια σωματικής άσκησης ή ζέστης. Ο ιατρός μπορεί να υποδείξει την ενδεδειγμένη ποσότητα υγρών, καθώς και η υπερβολική πρόσληψη μπορεί να είναι επιβλαβής.

Δεν πρέπει να σηκώνεστε απότομα από το κρεβάτι ή την καρέκλα, λόγω πιθανότητας ζάλης ή λιποθυμίας, κατάσταση που είναι ιδιαιτέρως επικίνδυνη για άτομα μεγαλύτερης ηλικίας.

Ανεπιθύμητες ενέργειες

Σε ορισμένα άτομα ενδέχεται να εμφανιστεί αλλεργική αντίδραση, με πρήξιμο σε πρόσωπο, χείλη ή φάρυγγα, κνίδωση ή δυσκολία στην αναπνοή.

Η παρατεταμένη λήψη ή χρήση υψηλών δόσεων ρισπεριδόνης ενδέχεται να προκαλέσει σοβαρές ακούσιες κινήσεις των μυών, οι οποίες μπορεί να γίνουν μόνιμες. Ο κίνδυνος αυξάνεται με τη διάρκεια της θεραπείας και είναι συχνότερος σε γυναίκες και ηλικιωμένους.

Πότε απαιτείται άμεση επικοινωνία με τον ιατρό

• εμφάνιση ακούσιων κινήσεων στο πρόσωπο, μάσηση, κίνηση χειλιών ή γλώσσας, αναβόσβημα των ματιών ή μορφασμοί
• διόγκωση, ευαισθησία ή εκκρίσεις από το στήθος, μείωση της λίμπιντο, διαταραχές εμμήνου ρύσεως, προβλήματα στύσης ή οργασμού
• έντονη αίσθηση ζέστης ή ψύχους
• μείωση αρτηριακής πίεσης, ταχυκαρδία ή καρδιακή αρρυθμία
• δυσκολία στην αναπνοή, αιφνίδια ζάλη ή λιποθυμία
• επιληπτικές κρίσεις
• δυσχέρεια κατάποσης
• συμπτώματα λοίμωξης, όπως πυρετός, ρίγη, πονόλαιμος, μυαλγίες, έντονη εξάντληση, απώλεια όρεξης, μώλωπες ή αιμορραγία
• σοβαρή κατάσταση με έντονη μυϊκή δυσκαμψία, αύξηση θερμοκρασίας σώματος, έντονη εφίδρωση, σύγχυση, αρρυθμίες ή τρόμο
• αυξημένα επίπεδα σακχάρου στο αίμα, έντονη δίψα, συχνουρία, ξηροστομία, μυρωδιά στόματος που θυμίζει φρούτα
• χαμηλά λευκά αιμοσφαίρια: πυρετός, ρίγη, αδυναμία, άφθες, πληγές στο δέρμα, επιδείνωση γενικής κατάστασης, ωχρότητα, ψυχρά άκρα, δυσκολία στην αναπνοή
• επώδυνη ή παρατεταμένη στύση

Συχνότερες παρενέργειες

• κεφαλαλγία
• θολή όραση, εξάνθημα
• ζάλη, υπνηλία, κόπωση
• τρέμουλο, ακούσιες μυϊκές συσπάσεις ή μούδιασμα
• κακή διάθεση, διέγερση, άγχος ή έντονη ανησυχία
• πόνος στη μέση, στους μύες, στις αρθρώσεις ή τα άκρα
• γαστρεντερικές διαταραχές όπως δυσπεψία, δυσκοιλιότητα, ξηροστομία, ναυτία ή έμετος, διάρροια
• αυξημένη σιαλόρροια
• συμπτώματα κρυολογήματος όπως καταρροή, φτέρνισμα ή πονόλαιμος
• αυξημένη όρεξη, αύξηση σωματικού βάρους
• ερύθημα, οίδημα, πόνος ή σκληρία στο σημείο της ένεσης

Αλληλεπιδράσεις με άλλα φάρμακα

Ο συνδυασμός του Risperdal Consta με άλλα φάρμακα κάποιες φορές ενισχύει τις ανεπιθύμητες ενέργειες ή μειώνει την αποτελεσματικότητα της θεραπείας. Αυξημένη υπνηλία μπορεί να προκληθεί όταν λαμβάνονται μαζί οπιοειδή, ηρεμιστικά, υπνωτικά, μυοχαλαρωτικά, όπως επίσης και αντιεπιληπτικά ή αγχολυτικά φάρμακα.

Είναι σημαντικό να ενημερώσετε τον ιατρό για όλα τα φάρμακα που λαμβάνετε, είτε αυτά χορηγούνται με ιατρική συνταγή είτε χωρίς ή αν πρόκειται για συμπληρώματα διατροφής και φυτικά σκευάσματα. Πρέπει να αναφερθεί ειδικά η ταυτόχρονη χρήση μεθυλφαινιδάτης, κλοζαπίνης ή φαρμάκων για την αρτηριακή πίεση.