Σύνδρομο Whipple: συμπτώματα, αιτίες, θεραπεία και άλλες πληροφορίες**Ανάλυση επιλογών:** – Ο αρχικός τίτλος αναφέρεται προφανώς στη νόσο Whipple (Whipple’s disease), αλλά χρησιμοποιείται η λέξη “liga”, που στα λιθουανικά σημαίνει “ασθένεια”. Το “Whipple’o liga” είναι η τυπική λιθουανική απόδοση του όρου “Whipple’s Disease”. – Σε ελληνικά ιατρικά συμφραζόμενα, χρησιμοποιείται είτε “νόσος του Whipple” είτε “νόσος Whipple”. – Ο υπότιτλος αναφέρει «συμπτώματα, αιτίες, θεραπεία και άλλες πληροφορίες», που αποδίδεται άμεσα και φυσικά. – Η λέξη “Whipple” διατηρείται αυτούσια, καθώς είναι καθιερωμένος διεθνώς ο όρος.**Άλλη εναλλακτική (λιγότερο συχνή, αλλά σωστή):** > Νόσος του Whipple: συμπτώματα, αιτίες, θεραπεία και σχετικές πληροφορίεςΑνάλογα το πλαίσιο, μπορεί να χρησιμοποιηθεί και η εκτενέστερη μορφή, αλλά η πρώτη πρόταση αποδίδει πλήρως το αρχικό νόημα με φυσικό τίτλο στα ελληνικά.

Η νόσος Whipple αποτελεί σπάνια βακτηριακή λοίμωξη, που προσβάλλει κυρίως το πεπτικό σύστημα, αν και είναι δυνατόν να επηρεάσει και άλλα όργανα. Οι πρώτες αναφορές για τη νόσο έγιναν στις αρχές του 20ού αιώνα, με περιγραφές περιστατικών που παρουσίαζαν απώλεια βάρους, φλεγμονή στις αρθρώσεις, διαρκή βήχα και πυρετό. Παρά την παρέλευση περισσοτέρων των εκατό ετών, η φύση της παραμένει εν πολλοίς αινιγματική, αν και η σύγχρονη ιατρική διαθέτει πλέον αποτελεσματικές θεραπευτικές επιλογές.

Πώς εμφανίζεται η νόσος whipple

Η λεπτή εντερική μοίρα είναι ο συχνότερα προσβεβλημένος ιστός, όμως το βακτήριο ενδέχεται να εξαπλωθεί σε όργανα όπως η καρδιά, οι αρθρώσεις, οι πνεύμονες, τα μάτια ή το ανοσοποιητικό σύστημα. Περίπου το 40% των ασθενών αναπτύσσουν και νευρολογικές επιπλοκές, που σχετίζονται με εγκεφαλικά, νωτιαία ή άλλα νεύρα.

• Διαταραχές πέψης και ελλιπής απορρόφηση θρεπτικών συστατικών
• Αίσθημα αδυναμίας και έντονη κόπωση
• Κοιλιακοί πόνοι
• Διάρροια
• Σημαντική απώλεια σωματικού βάρους
• Σκίαση ή υπερμελάγχρωση του δέρματος
• Άλγος και φλεγμονές στις αρθρώσεις

Όταν το νευρικό σύστημα προσβληθεί από τη νόσο, μπορεί να παρατηρηθούν:

• Δυσκολία στον έλεγχο συντονισμού των μυών
• Μειωμένη μνήμη και σύγχυση
• Επιληπτικές κρίσεις
• Διαταραχές όρασης

Επιπλέον, σε ορισμένες περιπτώσεις εμφανίζονται βήχας, πυρετός ή πόνος στο στήθος.

Αίτια της εμφάνισης

Ο υπεύθυνος μικροοργανισμός είναι το βακτήριο T. whipplei. Ο τρόπος με τον οποίο εισέρχεται στον ανθρώπινο οργανισμό παραμένει αδιευκρίνιστος. Μερίδα ειδικών εκτιμά ότι μπορεί να ανήκει στη φυσιολογική μικροχλωρίδα ή να προσλαμβάνεται δια της στοματικής οδού. Δεν υπάρχουν ενδείξεις πως η μετάδοση γίνεται από άνθρωπο σε άνθρωπο. Συχνότερα η διάγνωση τίθεται σε άτομα που εργάζονται στη γη ή στον κατασκευαστικό τομέα, καθώς και σε εκείνους με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα. Γενετικοί παράγοντες θεωρείται ότι πιθανόν παίζουν κάποιο ρόλο στην εμφάνιση της νόσου.

Διάγνωση της νόσου whipple

Σε περιπτώσεις υπόνοιας για αυτή τη σπάνια ασθένεια, πραγματοποιείται λεπτομερής λήψη ιστορικού και ανίχνευση τυπικών ευρημάτων όπως άλγος στην κοιλιακή χώρα ή σκουρόχρωμα σημεία στο δέρμα. Αιματολογικές εξετάσεις συχνά απαιτούνται για την ανίχνευση διατροφικών ελλείψεων. Η επιβεβαίωση της διάγνωσης βασίζεται συνήθως σε ενδοσκόπηση του ανώτερου γαστρεντερικού συστήματος. Με τη χρήση εύκαμπτου σωλήνα με κάμερα εξετάζεται το στομάχι και πραγματοποιείται λήψη βιοψιών για την ανεύρεση του βακτηρίου T. whipplei. Πριν από τη διαδικασία παρέχονται συχνά κατασταλτικά φάρμακα για μεγαλύτερη άνεση του εξεταζόμενου.

Πορεία της θεραπείας

Με τη διάγνωση να έχει πιστοποιηθεί, η αγωγή ξεκινά με τη χορήγηση αντιβιοτικών μέσω φλέβας. Παράλληλα μπορεί να προταθεί συμπληρωματική λήψη βιταμινών και μετάλλων, όπως και επαρκής ενυδάτωση, ώστε να εξασφαλιστεί η κάλυψη των διατροφικών αναγκών. Τα πρώτα σημάδια βελτίωσης εμφανίζονται συνήθως εντός μερικών εβδομάδων, ωστόσο η επαναφορά της λειτουργίας του λεπτού εντέρου συχνά απαιτεί έως δύο έτη. Καθόλη τη διάρκεια πρέπει να ακολουθούνται οι ιατρικές υποδείξεις και να συνεχίζεται η χορήγηση συμπληρωματικών σκευασμάτων. Εφόσον υπάρχει εμπλοκή του νευρικού συστήματος, μπορεί να επιλεγεί συνδυαστική φαρμακευτική θεραπεία, προσαρμοσμένη στα εκάστοτε συμπτώματα, που περιλαμβάνει εκτός από αντιβιοτικά πιθανώς και στεροειδή ή άλλα φάρμακα.

Πιθανές επιπλοκές

Η ασθένεια Whipple είναι ύπουλη, καθώς μπορεί να επανεμφανιστεί ακόμη και αν θεωρηθεί επιτυχώς θεραπευμένη. Για τον λόγο αυτό χρειάζεται τακτική ιατρική παρακολούθηση, ώστε να ανιχνευθεί έγκαιρα τυχόν υποτροπή και να ξεκινήσει άμεσα ξανά η θεραπευτική διαδικασία.