Νεφρική στένωση: συμπτώματα, αιτίες, θεραπεία και άλλες πληροφορίεςΣημείωση: Ο όρος “Klubo ankštumas” στα λιθουανικά παραπέμπει σε “νεφρική στένωση” (“renal artery stenosis” ή “kidney stenosis”). Εάν το κείμενο αναφέρεται στην ιατρική κατάσταση που σχετίζεται με στένωση των αγγείων των νεφρών ή γενικά για στένωση στον νεφρό, ο παραπάνω τίτλος είναι προσαρμοσμένος για ιατρικό περιεχόμενο και ελληνικό κοινό. Αν αναφέρεται σε άλλο ανατομικό σημείο, ενημερώστε με για ακριβέστερη απόδοση.

Ο ισχίο αποτελεί το σημείο όπου το μηριαίο οστό συνδέεται με τη λεκάνη. Ο συγκεκριμένος σύνδεσμος χαρακτηρίζεται ως σφαιρικός, καθώς η σφαιρική κεφαλή του μηριαίου εφαρμόζει στην κοίλη επιφάνεια της λεκάνης, αντίστοιχα με το πώς χωράει μια μπάλα σε γάντι.

Τι είναι η προστριβή του ισχίου

Σε φυσιολογικές συνθήκες, η κεφαλή του μηριαίου οστού κινείται ομαλά μέσα στην κοίλη υποδοχή της λεκάνης. Όταν όμως εμφανίζονται προβλήματα στις επιφάνειες της άρθρωσης, η κίνηση δυσχεραίνεται και μπορεί να παρουσιαστεί προστριβή του ισχίου, γνωστή και ως μηροκοτυλιαία προστριβή. Η κατάσταση αυτή εκδηλώνεται συχνότερα σε άτομα κάτω των 40 ετών και ενδέχεται να οδηγήσει σε πρώιμη ανάπτυξη οστεοαρθρίτιδας στην άρθρωση του ισχίου.

Συμπτώματα προστριβής ισχίου

Πολλές φορές, η προστριβή του ισχίου δεν προκαλεί αισθητά ενοχλήματα για μεγάλο χρονικό διάστημα, με αποτέλεσμα το άτομο να αγνοεί το πρόβλημα. Όταν όμως εμφανιστούν συμπτώματα, το πιο σύνηθες είναι ο πόνος στη βουβωνική χώρα, που γίνεται εντονότερος κατά το περπάτημα ή το λύγισμα του ισχίου. Συνήθης επίσης είναι η μείωση του εύρους κινήσεων της άρθρωσης.

Αρχικά, η ενόχληση παρατηρείται κυρίως σε έντονες κινήσεις του ισχίου προς ορισμένες κατευθύνσεις. Με την πάροδο του χρόνου, ο πόνος ενδέχεται να προκαλείται ακόμη και από καθημερινές δραστηριότητες, όπως παρατεταμένη καθιστή στάση, ανέβασμα σκαλιών ή περπάτημα σε ανηφορικό έδαφος. Εάν ο πόνος εμφανίζεται ακόμη και το βράδυ ή κατά τη βάδιση σε επίπεδο δάπεδο, αυτό μπορεί να σημαίνει φθορά του αρθρικού χόνδρου και αυξημένο κίνδυνο οστεοαρθρίτιδας. Η διάγνωση της αιτίας γίνεται με εξειδικευμένους ελέγχους στο ισχίο.

Αιτίες εμφάνισης της προστριβής ισχίου

Δύο είναι τα κυριότερα αίτια που οδηγούν σε αυτή τη διαταραχή:

• Παραμόρφωση της κεφαλής του μηριαίου (cam): Όταν η κεφαλή του μηριαίου δεν είναι απόλυτα σφαιρική, εξογκώματα στην επιφάνειά της έρχονται σε επαφή με το χείλος της λεκάνης, ειδικά όταν το ισχίο λυγίζει έντονα, για παράδειγμα στη χρήση ποδηλάτου ή όταν κάποιος σκύβει να δέσει τα παπούτσια του.
• Παραμόρφωση της κοτύλης της λεκάνης (pincer): Αν το χείλος της κοτύλης καλύπτει περισσότερο από το φυσιολογικό, το αυχενικό τμήμα του μηριαίου ακουμπά το χείλος αυτό κατά τη διάρκεια φυσιολογικών κινήσεων.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, αλλοιώσεις εντοπίζονται τόσο στο μηριαίο οστό όσο και στη λεκάνη. Επιπλέον, αίτια προστριβής μπορεί να σχετίζονται με άλλες παθήσεις της ανάπτυξης της άρθρωσης του ισχίου:

• Νόσος Legg-Calve-Perthes: κατάσταση κατά την οποία η αιματική ροή στην κεφαλή του μηριαίου μειώνεται, προκαλώντας σταδιακή καταστροφή του οστού.
• Ολίσθηση της επίφυσης της μηριαίας κεφαλής: συμβαίνει σε παιδιά και εφήβους, όταν το ανώτερο τμήμα του μηριαίου μετατοπίζεται στη ζώνη ανάπτυξης των οστών, φαινόμενο που εμφανίζεται συχνότερα σε άτομα με αυξημένο σωματικό βάρος.
• Coxa vara: σπάνια πάθηση, κατά την οποία η μηριαία κεφαλή και το οστό μεγαλώνουν με διαφορετικούς ρυθμούς, οδηγώντας σε παραμόρφωση της άρθρωσης.

Διαγνωστικές μέθοδοι για την προστριβή του ισχίου

Όταν υπάρχει υπόνοια για προστριβή στην άρθρωση του ισχίου, η διάγνωση βασίζεται στην εκτίμηση των συμπτωμάτων, τη φυσική εξέταση και τα αποτελέσματα απεικονιστικών εξετάσεων. Οι συνηθέστερες μέθοδοι που εφαρμόζονται περιλαμβάνουν:

• Ακτινογραφία: αναδεικνύει αλλοιώσεις στην ανατομία του ισχίου ή υπερβολικό σχηματισμό οστού στην περιοχή της άρθρωσης.
• Μαγνητική τομογραφία (MRI): απεικονίζει σε μεγάλο βαθμό τους μαλακούς ιστούς, όπως ρήξεις χόνδρου ή τραυματισμούς του επιχειλίου χόνδρου.
• Αξονική τομογραφία (CT): παρέχει λεπτομερή εικόνα των δομών της άρθρωσης του ισχίου και βοηθά στην εκτίμηση της ανάγκης χειρουργικής παρέμβασης.

Μέθοδοι αντιμετώπισης της προστριβής ισχίου

Η θεραπεία συχνά ξεκινάει με αλλαγές στην καθημερινότητα και προστασία της άρθρωσης:

• Μείωση δραστηριοτήτων που επιδεινώνουν τον πόνο στην άρθρωση
• Ανάπαυση και αποφυγή καταπόνησης του ισχίου
• Συστηματική ενδυνάμωση των μυών του ισχίου, βάσει οδηγιών από φυσικοθεραπευτή
• Χρήση φαρμάκων για μείωση της φλεγμονής και του πόνου

Η φυσικοθεραπεία συμβάλλει στην ενίσχυση της μυϊκής ισχύος και στην υποχώρηση της φλεγμονής. Εάν όμως αυτές οι παρεμβάσεις δεν αποδώσουν, εξετάζεται το ενδεχόμενο χειρουργικής αντιμετώπισης. Η επέμβαση γίνεται συνήθως με αρθροσκόπηση, όπου χρησιμοποιούνται λεπτά εργαλεία και μικρές τομές, χωρίς να απαιτείται παρατεταμένη νοσηλεία.

Σε πρώιμα στάδια, η έγκαιρη χειρουργική θεραπεία επιτρέπει να αποκατασταθεί πλήρως η λειτουργία της άρθρωσης. Όταν όμως ο χόνδρος έχει υποστεί εκτεταμένη φθορά, ίσως καταστεί αναγκαία η ολική αντικατάσταση της άρθρωσης του ισχίου με στόχο την απαλλαγή από τον πόνο και την αποκατάσταση της κινητικότητας.