Συχνότερα προβλήματα του μαστού μετά τον θηλασμό

Η εγγύτητα ανάμεσα στη μητέρα και το βρέφος κατά τη διάρκεια του θηλασμού θεωρείται ιδιαίτερη, ενώ το μητρικό γάλα αναγνωρίζεται γενικά ως η ιδανική επιλογή για το μωρό. Παρόλα αυτά, συχνά δημιουργούνται ερωτήματα σχετικά με το πώς ο θηλασμός μπορεί να επηρεάσει την εμφάνιση, το μέγεθος ή το σχήμα του στήθους.

Πώς μεταβάλλεται το στήθος κατά την εγκυμοσύνη και το θηλασμό

Οι αλλαγές στο στήθος αποτελούν ένα φυσικό μέρος της ζωής κάθε γυναίκας, ωστόσο η εγκυμοσύνη και ο θηλασμός μπορούν να εντείνουν αυτές τις μεταβολές. Η διαδικασία παραγωγής γάλακτος αυξάνει την πυκνότητα των ιστών του μαστού, ενώ μετά το τέλος του θηλασμού οι λιπώδεις και οι συνδετικοί ιστοί διατάσσονται συχνά διαφορετικά από ό,τι πριν.

Σε ορισμένες γυναίκες, το στήθος αποκτά ξανά τη μορφή που είχε πριν τον θηλασμό, αλλά παρατηρούνται και μόνιμες μεταβολές, με άλλα στήθη να παραμένουν μεγαλύτερα και άλλα να μειώνονται σε όγκο. Ο όγκος και η ελαστικότητα του στήθους επηρεάζονται όχι μόνο από τον θηλασμό, αλλά και από παράγοντες όπως η κληρονομικότητα, η αύξηση βάρους κατά την κύηση, η ηλικία και το μέγεθος που είχε το στήθος πριν την εγκυμοσύνη.

Αιτίες χαλάρωσης του στήθους

Κατά τον θηλασμό οι ιστοί και το δέρμα του μαστού διατείνονται λόγω της παραγωγής γάλακτος. Όταν ολοκληρωθεί η διαδικασία και οι αδένες επιστρέψουν στις αρχικές διαστάσεις, ορισμένες γυναίκες διαπιστώνουν πως το στήθος εμφανίζει πιο χαλαρό ή κενό σχήμα. Αυτό θεωρείται φυσιολογική αλλαγή στην εξωτερική εικόνα και συνήθως δεν έχει συνέπειες για την υγεία.

• Δείκτης μάζας σώματος
• Αριθμός κυήσεων
• Το μέγεθος του στήθους πριν την εγκυμοσύνη
• Ηλικία
• Ιστορικό καπνίσματος

Οι παραπάνω παράγοντες τείνουν να επηρεάζουν το σχήμα του στήθους περισσότερο από τον ίδιο τον θηλασμό.

Μεταβολές συμμετρίας και ασύμμετρο στήθος

Το στήθος κάθε γυναίκας είναι μοναδικό, οπότε οι αλλαγές που συμβαίνουν κατά την εγκυμοσύνη και το θηλασμό συχνά δεν εμφανίζονται με τον ίδιο τρόπο και στις δύο πλευρές. Η μία πλευρά ενδέχεται να παράγει περισσότερο γάλα ή να εμφανίζει αλλαγές ταχύτερα συγκριτικά με την άλλη. Επιπλέον, μπορεί να προκύψει προσωρινό οίδημα που να οδηγήσει σε διαφορές σχήματος ή όγκου ανάμεσα στα δύο στήθη. Μικρού βαθμού ασυμμετρία συνήθως υπήρχε ήδη προτού ξεκινήσει η διαδικασία της εγκυμοσύνης.

Ορισμένες μεταβολές επηρεάζουν και την περιοχή κάτω από τη μασχάλη, καθώς ο ιστός του μαστού εκτείνεται και προς αυτό το σημείο, με αποτέλεσμα να υπάρχουν αίσθησεις διαφοροποίησης τόσο κατά την περίοδο παραγωγής γάλακτος όσο και αργότερα. Δεν είναι σπάνιο ένα στήθος να μειώνεται περισσότερο από το άλλο ή να διαφέρει ως προς τη θέση και το μέγεθος, κάτι που αποτελεί φυσιολογική αντίδραση στις αλλαγές της μητρότητας και του θηλασμού.

Πότε πρέπει να αναζητήσετε ιατρική εκτίμηση για το στήθος

Οι αλλαγές που παρατηρούνται στο στήθος μετά τον θηλασμό είναι κατά κανόνα αισθητικές και όχι παθολογικές. Παρόλα αυτά, η τακτική αυτοεξέταση παραμένει ουσιαστική ώστε να εντοπίζονται εγκαίρως τυχόν διαφορετικά ή ανησυχητικά σημεία.

Συμπτώματα που απαιτούν άμεση προσοχή

• Εμφάνιση ψηλαφητού ογκιδίου ή σκληρίας στο στήθος
• Ζεστό, επώδυνο εξόγκωμα (συνήθως σχετίζεται με φραγμένο πόρο)
• Εμβυθίσεις ή πτυχές στο δέρμα του μαστού
• Πυρετός ή συμπτώματα που θυμίζουν γρίπη (μπορεί να υποδηλώνουν φλεγμονή – μαστίτιδα)
• Εισολκή θηλής
• Πόνος στο στήθος που δεν οφείλεται στον θηλασμό
• Εμφάνιση εξανθήματος στην περιοχή του στήθους
• Ασυνήθιστη έκκριση από τη θηλή ή αιμορραγία

Οποιοδήποτε ογκίδιο ή ασυνήθιστο έκκριμα από τη θηλή αποτελεί λόγο για να απευθυνθείτε σε γιατρό. Τα παραπάνω συμπτώματα συχνότερα οφείλονται σε καλοήθεις αιτίες, ωστόσο είναι απαραίτητη η ιατρική αξιολόγηση.

Έλεγχος του στήθους μετά τον θηλασμό

Η εξέταση από ειδικό βοηθά να διαπιστωθεί αν τα μεταγεννητικά ευρήματα σχετίζονται με φλεγμονή ή αν χρειάζονται περαιτέρω διαγνωστικοί έλεγχοι. Προδιαθεσικά, συνιστάται ετήσιος έλεγχος ή άμεση εξέταση αν εμφανιστούν νέες μεταβολές.

Η μαστογραφία προσφέρει τη δυνατότητα ανίχνευσης πολύ πρώιμων βλαβών ή ψηλαφητών ογκιδίων που δεν ανιχνεύονται εύκολα κατά την αυτοεξέταση. Εφόσον ο γιατρός συστήσει τη διενέργεια της συγκεκριμένης εξέτασης μετά τον θηλασμό, είναι σημαντικό να ακολουθηθούν οι οδηγίες χωρίς καθυστέρηση. Η μαστογραφία μπορεί να πραγματοποιηθεί ακόμη και όσο διαρκεί ο θηλασμός, χωρίς να επηρεάζει την ποιότητα του γάλακτος ή την υγεία του βρέφους.

Οφέλη του θηλασμού για τη μητέρα

Αξίζει να σημειωθεί πως ο θηλασμός μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού και οι γυναίκες που δεν θήλασαν έχουν ελαφρώς υψηλότερα ποσοστά εμφάνισης της νόσου.

Τρόποι βελτίωσης του σχήματος του στήθους μετά τον θηλασμό

Ορισμένες γυναίκες ενδεχομένως να αισθάνονται ενόχληση από τις αλλαγές στο σχήμα ή τη συμμετρία του στήθους. Σε ειδικές περιπτώσεις, μπορεί να επιλεγούν αισθητικές επεμβάσεις, όπως η ανάταξη του μαστού (μαστοπηξία), που ανασηκώνει τη θηλή και τη θηλαία άλω και συμβάλλει στην αποκατάσταση της σφριγηλότητας.

Πριν ληφθεί απόφαση για χειρουργική παρέμβαση απαιτείται εκτενής αξιολόγηση της κατάστασης των μαστών και συμβουλή από ειδικό για να επιλεχθεί η πιο κατάλληλη προσέγγιση.