Ηπατίτιδα Β: χορήγηση και παρενέργειες της ανοσοσφαιρίνης

Η ειδική ανοσοσφαιρίνη για την ηπατίτιδα Β αποτελεί φαρμακευτικό σκεύασμα που προέρχεται από τις πρωτεΐνες της ανθρώπινης πλάσματος και παρέχει προστασία απέναντι στον ιό της ηπατίτιδας Β. Απευθύνεται κυρίως σε περιπτώσεις άμεσου κινδύνου μόλυνσης και χρησιμεύει για βραχυπρόθεσμη πρόληψη, καθώς δεν πρόκειται για εμβόλιο και δεν εξασφαλίζει μακροχρόνια ανοσία.

Σε ποιες περιπτώσεις χορηγείται η ανοσοσφαιρίνη για την ηπατίτιδα β

Το συγκεκριμένο παρασκεύασμα χρησιμοποιείται κυρίως για την πρόληψη μόλυνσης από ηπατίτιδα Β σε άτομα που διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο. Μπορεί να χορηγηθεί σε:

• νεογνά που γεννήθηκαν από μητέρες φορείς του ιού της ηπατίτιδας Β,
• λήπτες μεταμόσχευσης ήπατος με σκοπό την προστασία του μοσχεύματος,
• άτομα που έχουν έρθει σε επαφή με μολυσμένο αίμα ή άλλες σωματικές εκκρίσεις,
• όσους έχουν σεξουαλική επαφή με φορέα ηπατίτιδας Β ή διαμένουν μαζί με άτομα που έχουν μολυνθεί.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για άλλες ενδείξεις, κατόπιν ιατρικής εκτίμησης.

Πιθανές ανεπιθύμητες ενέργειες

Υπάρχει σπάνια πιθανότητα εμφάνισης αλλεργικής αντίδρασης κατά τη χρήση της ανοσοσφαιρίνης για την ηπατίτιδα Β. Συμπτώματα όπως εξάνθημα, κνησμός, δυσκολία στην αναπνοή ή οίδημα στο πρόσωπο και τον λαιμό θεωρούνται σοβαρά και απαιτούν άμεση ιατρική αντιμετώπιση.

Άλλες σοβαρότερες παρενέργειες περιλαμβάνουν:

• αύξηση θερμοκρασίας, ενοχλήσεις στο στόμα ή τα ούλα, φλεγμονή,
• αιφνίδια αδυναμία ή ζάλη,
• διαταραχές στη λειτουργία του ήπατος όπως πόνος κάτω από τα δεξιά πλευρά, απώλεια όρεξης, σκούρα ούρα, ανοιχτόχρωμα κόπρανα, ή ίκτερος στο δέρμα ή το λευκό των ματιών,
• συσσώρευση υγρού γύρω από τους πνεύμονες με συμπτώματα όπως πόνος στο στήθος, δύσπνοια ή ταχυκαρδία,
• εκδηλώσεις σχετικές με θρόμβους ή εγκεφαλικό επεισόδιο όπως ξαφνική αδυναμία στα άκρα, θωρακικό άλγος, δυσκολία στην αναπνοή, αιμόπτυση ή πρήξιμο, ερυθρότητα και πόνο στα άκρα.

Συχνότερες, αλλά ηπιότερες αντιδράσεις μπορεί να είναι:

• ναυτία, έμετος, διάρροια ή αίσθηση ενόχλησης στην κοιλιά,
• πόνος στη μέση, κόπωση,
• ρίγη, ελάττωση μνήμης, ανησυχία, θόλωση όρασης,
• συμπτώματα όμοια με κρυολόγημα, όπως ρινική καταρροή, πονόλαιμος, φτέρνισμα,
• ελαφρύ εξάνθημα,
• πόνος, ερυθρότητα ή μώλωπες στο σημείο έγχυσης του φαρμάκου.

Μέτρα προφύλαξης και προειδοποιήσεις

Η χρήση του συγκεκριμένου σκευάσματος ενδέχεται να αυξήσει τον κίνδυνο δημιουργίας θρόμβων στο αίμα, ιδιαίτερα σε όσους πάσχουν από καρδιαγγειακά νοσήματα, εμφανίζουν προδιάθεση για θρόμβωση ή λαμβάνουν αντιπηκτικά φάρμακα. Αυξημένος είναι ο κίνδυνος και για ηλικιωμένους, ασθενείς με περιορισμένη κινητικότητα, όσους λαμβάνουν ορμονικά φάρμακα ή φέρουν ειδικούς ενδοφλέβιους καθετήρες.

Πριν τη χορήγηση ανοσοσφαιρίνης για την ηπατίτιδα Β, ο ασθενής πρέπει να ενημερώσει τον γιατρό του σε περίπτωση καρδιαγγειακής νόσου, αυξημένης αρτηριακής πίεσης, παχυσαρκίας, καπνίσματος, διαταραχών πήξης (όπως αιμορροφιλία), σακχαρώδους διαβήτη ή ευαισθησίας σε ανοσοσφαιρίνες.

Επειδή το φάρμακο αυτό προέρχεται από ανθρώπινο πλάσμα, παρότι ακολουθούνται αυστηρά πρότυπα επιλογής δοτών και επεξεργασίας, υπάρχει ελάχιστη αλλά υπαρκτή πιθανότητα μεταφοράς λοιμώξεων.

Η ασφάλεια της χρήσης κατά την εγκυμοσύνη ή τη γαλουχία δεν έχει τεκμηριωθεί επαρκώς, συνεπώς απαιτείται πάντα ιατρική συμβουλή πριν τη χορήγηση.

Τρόπος χορήγησης της ανοσοσφαιρίνης για την ηπατίτιδα β

Η χορήγηση γίνεται ενδομυϊκά ή ενδοφλέβια από ιατρό ή νοσηλευτή.

• Σε περίπτωση έκθεσης σε μολυσμένο αίμα, το σκεύασμα χορηγείται το συντομότερο δυνατόν, ιδανικά εντός μιας εβδομάδας, ενώ κάποιες φορές χρειάζεται δεύτερη δόση μετά από 24 ώρες.
• Σε μεταμόσχευση ήπατος, η αγωγή ξεκινά κατά το χειρουργείο και συνεχίζεται ανά τακτά διαστήματα για εβδομάδες ή και μήνες, ανάλογα με τις οδηγίες του γιατρού.
• Μετά από σεξουαλική επαφή με φορέα, ενδείκνυται μία δόση το ταχύτερο δυνατό (το αργότερο εντός 14 ημερών). Εάν οι επαφές επαναλαμβάνονται, συστήνεται και εμβολιασμός έναντι της ηπατίτιδας Β.
• Για άτομα που διαμένουν με φορέα, για βρέφη κάτω του ενός έτους ή για όσους υπάρχει ενδεχόμενο έκθεσης σε μολυσμένο αίμα, μπορεί να απαιτείται η χορήγηση τόσο ανοσοσφαιρίνης όσο και εμβολίου ηπατίτιδας Β.
• Στα νεογνά μητέρων με ηπατίτιδα Β, η ανοσοσφαιρίνη χορηγείται κατά τις πρώτες 12 ώρες από τη γέννηση, ενώ αν χρειαστεί, χορηγείται όταν η υγεία του βρέφους το επιτρέπει. Παράλληλα ξεκινά και ο εμβολιασμός με το αντίστοιχο εμβόλιο.

Ο συνήθης εμβολιασμός με το εμβόλιο της ηπατίτιδας Β ξεκινά κατά τον πρώτο μήνα ζωής και επαναλαμβάνεται τον επόμενο μήνα και στους έξι μήνες. Εάν το εμβόλιο δεν γίνει εντός τριών μηνών, ίσως χρειασθούν επιπλέον δόσεις ανοσοσφαιρίνης.

Κατά τη χρήση αυτού του προϊόντος, ο γιατρός μπορεί να ζητήσει πιο τακτική παρακολούθηση με εξετάσεις αίματος, ειδικά όσον αφορά τις μετρήσεις γλυκόζης, καθώς τα αποτελέσματα ενδέχεται να επηρεαστούν.

Φαρμακευτικές αλληλεπιδράσεις και τι θα πρέπει να αποφεύγεται

Κατά τη λήψη της συγκεκριμένης ανοσοσφαιρίνης δεν συστήνεται ο εμβολιασμός με ζώντες εξασθενημένους ιούς (όπως των ιλαράς, παρωτίτιδας, ερυθράς, ροταϊού, κίτρινου πυρετού, ανεμοβλογιάς ή εισπνεόμενης γρίπης), καθώς η αποτελεσματικότητα αυτών των εμβολίων μπορεί να μειωθεί. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ο εμβολιασμός αναβάλλεται για τουλάχιστον τρεις μήνες μετά τη θεραπεία. Το εμβόλιο της ηπατίτιδας Β μπορεί να χορηγείται ταυτόχρονα με την ανοσοσφαιρίνη και θεωρείται ασφαλές.

Αλληλεπιδράσεις με άλλα φάρμακα

Διάφορα φάρμακα με ή χωρίς ιατρική συνταγή, συμπληρώματα βοτάνων ή βιταμίνες ενδέχεται να μεταβάλλουν τη δράση της ανοσοσφαιρίνης ηπατίτιδας Β ή να προκαλέσουν επιπρόσθετες ανεπιθύμητες ενέργειες. Πριν την έναρξη ή διακοπή οποιουδήποτε φαρμάκου ή συμπληρώματος, είναι σημαντικό να ενημερώνετε τον γιατρό ή τον φαρμακοποιό, αναφέροντας όλες τις ουσίες που λαμβάνετε.