Εναλαπρίλη: χρήση, δοσολογία, ανεπιθύμητες ενέργειες

Η εναλαπρίλη είναι φαρμακευτική ουσία που χρησιμοποιείται για τη μείωση της αρτηριακής πίεσης και την υποστήριξη της καρδιακής λειτουργίας. Ανήκει στην κατηγορία των αναστολέων ενζύμου μετατροπής της αγγειοτασίνης (ACE). Μπορεί να χορηγηθεί είτε ως μονοθεραπεία είτε σε συνδυασμό με άλλα φάρμακα. Ενδείκνυται για ενήλικες, αλλά και για παιδιά από την ηλικία του ενός μήνα, όταν απαιτείται θεραπεία αυξημένης αρτηριακής πίεσης. Επιπλέον, οι ενήλικες λαμβάνουν εναλαπρίλη και στη διαχείριση της καρδιακής ανεπάρκειας.

Πώς δρα η εναλαπρίλη στον οργανισμό

Η εναλαπρίλη αναστέλλει τη δράση ενός ενζύμου που προκαλεί συστολή των αγγείων. Έτσι τα αγγεία διαστέλλονται, η αρτηριακή πίεση μειώνεται και διευκολύνεται το έργο της καρδιάς. Αυτή η δράση συμβάλλει στη μείωση της καταπόνησης της καρδιάς και περιορίζει τον κίνδυνο επιπλοκών.

Πιθανοί κίνδυνοι και βασικές προειδοποιήσεις

Η χρήση εναλαπρίλης κατά τη διάρκεια της κύησης αντενδείκνυται, καθώς μπορεί να προκαλέσει βλάβες στο έμβρυο, ιδιαίτερα κατά το δεύτερο και τρίτο τρίμηνο. Σε περίπτωση εγκυμοσύνης, πρέπει να διακοπεί αμέσως η θεραπεία και να ενημερωθεί ο θεράπων ιατρός.

Απαγορεύεται η λήψη εναλαπρίλης εάν έχει υπάρξει στο παρελθόν σοβαρή αλλεργική αντίδραση (αγγειοοίδημα) ή υπερευαισθησία σε αναστολείς ACE. Η ταυτόχρονη χρήση με φάρμακα που περιέχουν αλισκιρένη δεν συνιστάται, ειδικά αν υπάρχουν προβλήματα διαβήτη ή νεφρικά νοσήματα.

Κατά τη λήψη εναλαπρίλης, μπορεί να μεταβληθούν τα επίπεδα καλίου και άλλων ηλεκτρολυτών, ή να εμφανιστούν ανεπιθύμητες ενέργειες που επηρεάζουν την καρδιά ή τους νεφρούς. Εάν εμφανιστεί πόνος στο στήθος, έντονη αδυναμία, ακανόνιστος καρδιακός ρυθμός ή σοβαρή μυϊκή αδυναμία, απαιτείται επικοινωνία με τον γιατρό.

Τι να γνωρίζετε πριν ξεκινήσετε τη θεραπεία

Ενημερώστε τον γιατρό σας αν έχετε ιστορικό από:

• καρδιαγγειακά προβλήματα όπως έμφραγμα ή άλλες καρδιοπάθειες
• χαμηλή αρτηριακή πίεση
• περιοδικούς ή συνεχείς κοιλιακούς πόνους
• χαμηλά επίπεδα λευκών αιμοσφαιρίων
• νεφρικές ή ηπατικές παθήσεις
• σακχαρώδη διαβήτη
• θεραπεία με αιμοκάθαρση
• δίαιτα με περιορισμένη πρόσληψη αλατιού

Η χρήση της εναλαπρίλης σε παιδιά με σοβαρή νεφρική ανεπάρκεια δεν συνιστάται.

Οδηγίες λήψης εναλαπρίλης

Η εναλαπρίλη πρέπει να λαμβάνεται ακριβώς όπως έχει υποδειχθεί από τον γιατρό σας. Τα δισκία ή το υγρό λαμβάνονται από το στόμα, ανεξάρτητα από το φαγητό. Η υγρή μορφή θα πρέπει να μετριέται με ειδικό δοσομετρικό κουτάλι ή σύριγγα. Εφόσον δεν είναι εφικτή η δια στόματος χορήγηση, ενδοφλέβια χορήγηση θα πρέπει να γίνεται μόνο από επαγγελματία υγείας.

Κατά τη διάρκεια της θεραπείας με εναλαπρίλη, είναι σημαντικό να παρακολουθείται τακτικά η αρτηριακή πίεση και να πραγματοποιούνται περιστασιακά αιματολογικές εξετάσεις. Εάν έχετε συχνείς εμέτους, διάρροια ή έντονη εφίδρωση, υπάρχει κίνδυνος απώλειας υγρών και ηλεκτρολυτών, οπότε θα πρέπει να ενημερωθεί αμέσως ο ιατρός σας.

Η φύλαξη του φαρμάκου πρέπει να γίνεται σύμφωνα με τις οδηγίες του έντυπου ενημέρωσης: τα δισκία διατηρούνται ερμητικά κλειστά σε θερμοκρασία δωματίου, ενώ το υγρό φυλάσσεται στο ψυγείο ή, εάν υποδεικνύεται, όχι περισσότερο από 60 ημέρες σε θερμοκρασία δωματίου.

Δοσολογία

Η θεραπεία ξεκινά συνήθως με χαμηλότερη δοσολογία, ιδιαίτερα αν λαμβάνονται ταυτόχρονα διουρητικά φάρμακα. Η δόση προσαρμόζεται ανάλογα με τις ιατρικές οδηγίες και την κατάσταση της υγείας του ασθενούς.

• Αρτηριακή υπέρταση σε ενήλικες: η έναρξη γίνεται συχνά με 5 mg ημερησίως, με δυνατότητα αύξησης στα 10–40 mg την ημέρα. Η μέγιστη ημερήσια δόση είναι 40 mg.
• Καρδιακή ανεπάρκεια: η συνηθισμένη δόση κυμαίνεται μεταξύ 2,5–20 mg ημερησίως, σε δύο επιμέρους χορηγήσεις.
• Σε παιδιά (1 μήνα έως 17 ετών): η αρχική δόση υπολογίζεται ως 0,08 mg ανά κιλό σωματικού βάρους την ημέρα (μέγιστο 5 mg), με σταδιακή τιτλοποίηση ανάλογα με την ανταπόκριση.

Τη σωστή δόση, κάθε τροποποίηση προς τα πάνω ή κάτω, την αποφασίζει αποκλειστικά ο θεράπων, ανάλογα με την παρακολούθηση της υγείας του ασθενούς.

Τι να κάνετε αν ξεχάσετε κάποια δόση

Εάν παραλείψετε μία δόση, θα πρέπει να τη λάβετε το συντομότερο δυνατό. Αν πλησιάζει η ώρα για την επόμενη δόση, απλώς παραλείψτε την ξεχασμένη και συνεχίστε κανονικά το χρονοδιάγραμμα. Μην διπλασιάζετε τη δόση.

Σημαντικά σημεία κατά τη χρήση εναλαπρίλης

Κατά τη θεραπεία, αποφύγετε την απότομη έγερση από καθιστή ή ύπτια θέση, καθώς μπορεί να προκληθεί ζάλη. Επίσης, μην ξεκινάτε συμπληρώματα καλίου ή υποκατάστατα αλατιού χωρίς τη σύμφωνη γνώμη ιατρού. Η διατήρηση σωστής ενυδάτωσης είναι κρίσιμη, ειδικά σε έντονη σωματική δραστηριότητα ή υψηλές θερμοκρασίες, καθώς τόσο η υπερβολική όσο και η ανεπαρκής πρόσληψη υγρών μπορεί να είναι επικίνδυνες.

Πιθανές ανεπιθύμητες ενέργειες

Όπως και με κάθε φαρμακευτική αγωγή, η εναλαπρίλη ενδέχεται να προκαλέσει παρενέργειες. Εμφάνιση δερματικού εξανθήματος, πόνου στην κοιλιά, ζόρι στην αναπνοή, πρήξιμο στο πρόσωπο, τα χείλη, τη γλώσσα ή τον λαιμό μπορεί να υποδηλώνει αλλεργική αντίδραση και απαιτεί άμεση ιατρική παρέμβαση.

Υπάρχουν ορισμένες παρενέργειες που θεωρούνται σοβαρές και χρειάζονται ιατρική αξιολόγηση:

• Έντονη αδυναμία ή τάση λιποθυμίας
• Αυξημένο κάλιο στο αίμα: ναυτία, αδυναμία, μούδιασμα, πόνος στο στήθος, ανωμαλίες στον καρδιακό ρυθμό, αδυναμία κίνησης άκρων
• Μειωμένα λευκά αιμοσφαίρια: πυρετός, άφθες στο στόμα, πόνος στον λαιμό, έλκη στο δέρμα, επίμονος βήχας
• Επιβάρυνση νεφρικής λειτουργίας: οιδήματα, μείωση ούρησης, έντονη κόπωση, δύσπνοια
• Σημάδια ηπατικής δυσλειτουργίας: απώλεια όρεξης, πόνος στο δεξιό άνω μέρος της κοιλίας, σοβαρή κόπωση, φαγούρα, σκουρόχρωμα ούρα, ανοιχτόχρωμα κόπρανα, ίκτερος στο δέρμα ή τα μάτια

Άλλες, λιγότερο σοβαρές αλλά συχνές, ανεπιθύμητες ενέργειες μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Επίμονος ξηρός βήχας
• Διάρροια
• Ζάλη, πονοκέφαλος
• Πτώση αρτηριακής πίεσης
• Ναυτία, πόνος στο στήθος, κόπωση

Ενημερώστε τον ιατρό σας εάν διαπιστώσετε οποιαδήποτε ασυνήθιστη ή ενοχλητική μεταβολή στην κατάσταση της υγείας σας.

Αλληλεπιδράσεις με άλλα φάρμακα

Η εναλαπρίλη δεν πρέπει να λαμβάνεται ταυτόχρονα με ορισμένα άλλα φάρμακα, ειδικά εάν επηρεάζουν τους νεφρούς ή την αρτηριακή πίεση. Απαραίτητο είναι να συζητήσετε με τον γιατρό σας αν κάνετε χρήση:

• διουρητικών που ενδέχεται να αυξήσουν τα επίπεδα καλίου στο αίμα
• μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων όπως ιβουπροφαίνη, ασπιρίνη, ναπροξένη, δικλοφενάκη
• ανοσοκατασταλτικών φαρμάκων που χρησιμοποιούνται μετά από μεταμόσχευση οργάνων
• άλλων φαρμακευτικών ουσιών που επηρεάζουν την καρδιά ή μειώνουν την αρτηριακή πίεση

Πριν ξεκινήσετε θεραπεία με εναλαπρίλη, ενημερώστε τον γιατρό σας για όλα τα συμπληρώματα, βιταμίνες, φυσικά σκευάσματα ή μη συνταγογραφούμενα φάρμακα που λαμβάνετε.